Walkin’ Down the Narrow Gauge Railway Line

Following a route of a coal mine narrow-gauge railway” was the name of a tour that took place on the 10th of August 2016 in Sosnowiec. We walked the route of the only remaining mining narrow-gauge track in Poland.

Text: Tomasz Grząślewicz, Photos: Basia Sielańczyk

It was raining all day with no chance of better weather.Armed with an umbrella, we had no idea whether we set off to fight for preserving narrow gauge railway in Sosnowiec, or just to make a sentimental journey down the railway line. Yeah, the heritage of the region where we live is close to our hearts, but we also try to analyse calmly and promote only the things that do make sense.So, what are the arguments for a tourist narrow gauge railway in Sosnowiec?

Unique

One of three diesel locomotives WLs-180.

Our guide has no doubts.‘The railway of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine is the last narrow gauge railway in Zagłębie, and at the same time the only preserved mining narrow gauge railway in Poland’, says Artur Ptasiński.- ‘Being unique, it should be turned into a living technical monument that reminds about the industrial roots of our region. The only one preserved mining narrow gauge railway in Poland?This sounds strong and convincing.There is no city that wouldn’t like to have something unique.Fine, but what else can a narrow gauge railway offer to a potential tourist, apart from the very pleasure of riding?

Route Highlights

Inside the area of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Former sand mine landscape, Lake Balaton, coal ponds and coal dumps, picturesque River Bobrek, and finally “KWK Kazimierz-Juliusz”, that is the last coal mine in Zagłębie and whatever will be left of it.If the narrow gauge railway was to be preserved, there’s also an idea of extending the route to Maczki, where in a couple of years the tourists could watch the renovated historic railway station built in 1848, and in case of a longer stay, also take advantage of the tourist assets of this peripheral, full of green district of Sosnowiec.

So?

We strongly support this initiative, although at the same time we know that the road to succeed is long and winding.If you are interested in what happens next to the narrow gauge railway too, we recommend checking out Facebook profiles Sosnowiec – Centrum Informacji Miejskiej oraz Zagłębiowska Kolej Wąskotorowa.

Organizatorzy

Guided tour ‘On the Route of Coal Mine Narrow Gauge Railway’ – Sosnowiec, 10 August 2016
Organisers: Sosnowiec – Centrum Informacji Miejskiej and PTTK Odział Sosnowiec
Guide: Artur Ptasiński

Photostory

Przystanek autobusowy „Porąbka Kopalnia”. Ruszymy po odjeździe autobusu linii 34 “Porąbka Kopalnia” bus stop. We’ll set off as soon as 34 bus departs.

Grupa parasolowa mija kopalnię „KWK Kazimierz-Juliusz” The umbrella group passing by “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine.

Uśmiech przewodnika w deszczu – bezcenny! A guide smiling in the rain – priceless!

W pobliżu stacji rozrządowej kolei wąskotorowej Near the marshalling yard of the narrow gauge railway

Linia kolei wąskotorowej częściowo biegnie wzdłuż dawnej kopalni piasku „Maczki-Bór” The narrow gauge railway line partly runs along the former “Maczki-Bór” sand mine.

Dawna kopalnia piasku „Maczki-Bór”. Mogło być tu jezioro… Former “Maczki-Bór” sand mine. This could have been transformed into a lake…

W pobliżu stacji rozrządowej kolei wąskotorowej On the route

Linia kolei wąskotorowej liczy sobie nieco ponad 4 km The narrow gauge railway line is slightly over 4 kilometre long.

Widok linii kolejowej w kierunku Maczek z wiaduktu kolei wąskotorowej View of a railway line towards Maczki from a viaduct at the narrow gauge railway

Widok linii kolejowej w kierunku Kazimierza z wiaduktu kolei wąskotorowej View of a railway line towards Kazimierz from a viaduct at the narrow gauge railway

Pozostałości starej infrastruktury kolejowej w lesie nieopodal Juliusza Remains of old railway infrastructure in the forest near Juliusz

„Tu niedaleko można było znaleźć ametysty…” “You could find some amethysts near here…”

Usłyszeliśmy kilka ciekawostek o amerykańskich parowozach, które Polska otrzymała po II wojnie światowej w ramach programu UNRRA, a które obsługiwały linię kolei wąskotorowej do lat 60. XX wieku We heard some interesting facts about American steam locomotives which Poland received after WWII within the framework of UNRRA programme, and which were used at the narrow gauge railway line until 1960s.

Kocham cię, wąskotorówko! I love you, narrow gauge railway!

A przy torach widzieliśmy też zająca. Nie żartuję! And we saw a hare near the railway line, too. No kidding.

Widok linii kolejowej w kierunku Kazimierza View of a railway line towards Kazimierz

Wycieczka w pobliżu słynnego jeziora Balaton The guided tour near the famous Lake Balaton.

Z powodu nadmiaru wody ostatecznie nad jezioro nie dotarliśmy Due to excessive water supply, in the end we didn’t get to the lake.

Oto druga pani lokomotywa. Poznajcie „Laleczkę” Ul. Wileńska at the location where it crosses the narrow gauge railway line. In 1990s, “Ziuta” locomotive collided with Kamaz (a heavy duty vehicle) here.

Czy kolejka wąskotorowa jeszcze tędy przejedzie, czy też piesze wędrówki jej szlakiem to jedyna opcja turystyczna w tym rejonie? Will narrow gauge railway ever run here again, or are walking trips the only option for tiyrists left?

Staw przy linii kolei wąskotorowej Pond near the railway gauge line

Idąc w stronę kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Walking towards “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

W którą stronę? Which way to go?

Zwałowisko kopalniane Coal mine dumping ground

Na szlaku. On the route

Widok rzeki Bobrek w kierunku zachodnim View of Bobrek River in the west direction

Słuchając przewodnika na starym moście kolejowym Listening to the guide at an old railway bridge

Most na trasie kolei wąskotorowej Bridge on the narrow gauge railway line

Widok rzeki Bobrek w kierunku północno-wschodnim View of Bobrek River in the north-east direction

Ślady wycieczki Traces of the trip

Idź we właściwym kierunku Go in the right direction

Wejście na teren kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Entrance to “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Za bramą kopalni Behind the coal mine gate

Wejście na teren kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Gate of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Specjalista ds. BHP i nasz przewodnik po KWK „Kazimierz-Juliusz”, Mirosław Oleś Mirosław Oleś, HSSE Specialist and our guide in “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Tory kolei wąskotorowej na terenie kopalni Narrow gauge railway inside the coal mine

Na terenie kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Inside the area of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Pierwszą kopalnię na terenach leżących na dzisiejszym obszarze górniczym kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” uruchomiono w 1814 r. Była to kopalnia odkrywkowa „Feliks” w Ostrowach Górniczych. The first coal mine in the territory located in the mining area of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine was opened in 1814. It was an open pit named “Feliks” in Ostrowy Górnicze.

KWK „Kazimierz-Juliusz” została założona przez Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych w 1884 r. “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine was established by the Warsaw Society of Coal Mines and Metallurgical Plants in 1884.

Wycieczka w pobliżu lokomotywowni The guided tour near the narrow gauge railroad depot

Od 2015 r. kopalnia znajduje się w stanie likwidacji The coal mine has been in the process of liquidation since 2015.

Budynek lokomotywowni z 1920 r. Building of the narrow gauge railroad depot from 1920

Przyszłość terenów należących do kopalni jest nadal niejasna. Na razie warto wykorzystywać każdą okazję, aby zajrzeć do wnętrza ostatniego zakładu tego rodzaju w Zagłębiu Dąbrowskim The future of the area is still uncertain. At this point, it’s worth using every opportunity to look inside the last such plant in Zagłębie Dąbrowskie.

Trwają starania, by ocalić jak najwięcej z dziedzictwa kopalni, w tym infrastruktury kolejowej Efforts are underway to preserve as much of the coal mine’s heritage as possible, including its railway infrastructure.

Maszyny na terenie kopalni Machines in the coal mine area

Te maszyny widziały lepsze czasy These machines have seen better days.

Sól ziemi barwnej Salt of the Coloured Earth

Zwały węgla Coal dump

Nic dodać… Nothing to add…

Wycieczka przy wejściu na teren lokomotywowni The tour at the entrance to the narrow gauge railroad depot

Witamy w lokomotywowni Welcome to the narrow gauge railroad depot

Nie jeżdżę po torach! ‘I do not drive on the railway tracks!’, says the warning board.

I oto one: jedna z trzech lokomotyw spalinowych WLs-180 And here they are: one of three diesel locomotives WLs-180.

Maszyny te zostały wyprodukowane przez Zastal w Zielonej Górze w latach 1969-1972 These machines were manufactured by Zastal in Zielona Góra in 1969-1972.

Ta lokomotywa jest kobietą i nosi imię „Ziuta” This locomotive is a female, her name is “Ziuta” (Polish abbreviation for Józefina-Josephine).

„Ziuta” chętnie pozuje do zdjęć “Ziuta” willingly poses for photos.

Wewnątrz lokomotywowni Inside the narrow gauge railroad depot

Regulamin bezpieczeństwa Safety regulations

„Ziuta” z profilu. Czyż nie dobrze byłoby zobaczyć ją znowu na torze? Ziuta in profile. Wouldn’t it be nice to see her on the track again?

Kabina maszynisty lokomotywy Locomotive driver’s compartment

Wewnątrz lokomotywowni Inside the narrow gauge railway depot

Cześć, mam na imię… Hello, my name is…

Oto druga pani lokomotywa. Poznajcie „Laleczkę” Here’s another miss locomotive. Meet “Laleczka” (Little Doll).

Ponoć tym pomostem przed nami nie szła żadna wycieczka Apparently, no tour before us had ever walked up this platform.

Bocznia kolejowa w kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Railway siding in “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Widok terenu kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” View of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine area

Złomowisko na terenie kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Junkyard in “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine area

Trzeba robić zdjęcia. Za miesiąc może tego już nie być. Photos must be taken. All this could be gone in a month.

Na terenie kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Inside the area of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Budynek maszynowni szybu K-1 K-1 shaft engine room building

Wieża szybu K-1 widziana od dołu K-1 shaft headframe seen from the bottom

W tonacji niebieskiej, melancholijnej Kind of Blue

Na terenie kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Inside the area of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Przy wejściu do maszynowni wyciągowej szybu K-1 At the entrance to the of K-1 shaft engine room

Szyb K-1 był szybem zjazdowo-materiałowym K-1 shaft was a materials and personnel transport shaft.

Maszyna wyciągowa szybu K-1 Winding machine of K-1 shaft

Winda w szybie mogła poruszać się z prędkością do 12 m/s The lift in the shaft could travel with the speed of up to 12 m/s.

Zaglądamy przez szybę do małego, zamkniętego pomieszczenia… We peep through a window into a small closed room…

… z którego sterowano pracą maszyny … from where the machine was operated.

Wejście do maszynowni Entrance to the shaft engine room

Budynek kopalniany z 1912 r. Coal mine building from 1912

Na terenie kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Inside the area of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Jeszcze kilka słów od przewodnika A few more words from the guide

Wieża szybowa wyrastająca znad budynków Shaft headframe rising above the buildings

Wokół pełno złomu Lots of scrap all around the place

Szyby K-2 i K-1 K-2 and K-1 shafts

Stacja Ratownictwa Górniczego przy kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz” Mine Rescue Station at “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine

Szyb K-1 z innej perspektywy K-1 shaft from a different perspective

Szyby K-2 i K-1 K-2 and K-1 shafts

Kolorowa mozaika na ścianie domu zbornego kopalni KWK „Kazimierz-Juliusz”. Ile jeszcze przetrwa? Colourful mosaic at a wall of the meeting hall of “KWK Kazimierz-Juliusz” coal mine. How much longer will it last?