Spacer historyczny po Porąbce

Tym razem postanowiliśmy sprawdzić, jak bardzo wiejska jest dawna wieś biskupia Porąbka oraz ile węgla lub wspomnienia po nim zostało w górniczym Juliuszu, a naszym przewodnikiem był Grzegorz Onyszko.

Tekst: Tomasz Grząślewicz, Zdjęcia: Rafał Opalski

Mamy nadzieję, że nasza fotorelacja z pieszej wycieczki „Od biskupiej Porąbki do górniczego Juliusza” trochę o tym opowie. Spacer odbył się w dn. 9 lipca 2016 r. w ramach zadań publicznych Miasta Sosnowca 2016 r. w dziedzinie kultury: Upowszechnianie wiedzy historycznej o Sosnowcu i Zagłębiu Dąbrowskim.  Historia Porąbki sięga może nawet XIII wieku. Przez 400 lat była wsią należącą do biskupów krakowskich. Biskup przybywał tu z Krakowa, aby rozstrzygać spory pomiędzy mieszkańcami.

Fotorelacja

Wy też gotowi ?

Parę słów o najbliższych wycieczkach PTTK Sosnowiec.

Porąbka słynęła z przemytu bibuły, broni oraz ładunków wybuchowych. Szmuglowano tędy także ludzi, czasem nawet w zbożnym celu, jak w przypadku artystów Tetmajera i Uziembły, sprowadzonych tędy do Sosnowca do malowania polichromii w dzisiejszej sosnowieckiej katedrze.

Kopalnia KWK Kazimierz-Juliusz. Widok z Porąbki.

A tam?

Most nad rzeką Bobrek, którą spławiano niegdyś do Białej Przemszy towary za pomocą tratw.

Słonie w Porąbce.

Mieszkańcy wsi biskupiej Porąbka nie odrabiali pańszczyzny, a płacili czynsz.

Budynek Szkoły Podstawowej nr 35 przy ul. J. Ligonia 3a został wybudowany przez Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych i oddany do użytku w 1913 r.

Podobnie jak w innych dzielnicach Sosnowca, Ostrowach Górniczych i Kazimierzu Górniczym, Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych zbudowało tu osiedle dla pracowników kopalni.

Od domów dla górników…

… do domów dla urzędników.

To osiedle zostało wybudowane w stylu dworkowym dla wyższej kadry urzędniczej kopalni „Kazimierz-Juliusz” w 1924 r.

Na szlaku w Porąbce.

Styl dworkowy w architekturze Sosnowca-Porąbki – ul. J.Ligonia 17.

Zabudowania gospodarcze po lewej, a domy mieszkalne po prawej stronie.

Sosnowiec, ul. J. Ligonia 17.

Pekin, część Porąbki.

Stara kamienica przy ul. Łukasiewicza.

ul. Łukasiewicza

Stara architektura Porąbki – ul. Łukasiewicza.

Stara architektura Porąbki – ul. Łukasiewicza.

Śladem po społeczności żydowskiej Porąbki jest budynek, w którym znajdował się dom modlitwy.

Dobrze jest.

Na granicy Porąbki i Juliusza.

Pod wejściem do kopalni „KWK Kazimierz Juliusz”, obecnie w stanie likwidacji.

Ponad stuletni budynek administracyjny kopalni Juliusz (połączonej w 1938 r. z kopalnią Kazimierz).

Tory kolejowe kopalni „KWK Kazimierz Juliusz”.

Osiedle górnicze Juliusz stanowi część Porąbki. Powstało ponad 100 lat temu wokół nowoczesnej kopalni „Juliusz”, wybudowanej przez Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych.

Kapliczka na Juliuszu. Historię tego miejsca odpowiedział nam Marek Pypno. 

Przodek jego żony, Zygmunt Andrzej Dąbrowski, pracował w kopalni „Juliusz” jako Główny Mechanik.

Kiedy pewnego dnia wymieniał linę w szybie kopalni, załamał się pod nim podest i wpadł do szybu. 

Na szczęście zdołał złapać linę i wyjść przedziałem drabinowym na zewnątrz. W dowód wdzięczności za ocalenie postanowił ufundować kapliczkę wotywną ku czci Matki Boskiej.

Mijają lata i pokolenia, a rodzina nadal czuje silną więź z tym miejscem. 

Juliusz.

Jedyny zachowany budynek dyrektorski na Juliuszu. Ul. Czołgistów 8/1.

Willa dyrektorska. Sosnowiec, ul. Czołgistów 8/1. Charakterystyczne elementy budynku to dach łamany, tzw. polski oraz głęboko położony balkon.

Juliusz. Osiedle górnicze wybudowane już po II wojnie światowej.

Hałda, komin, szyb – niegdyś codzienność Sosnowca, dziś widok coraz rzadszy.

Kopalnia „KWK Kazimierz-Juliusz”.

Kopalnia „KWK Kazimierz-Juliusz”.

Pod kopalnią „KWK Kazimierz-Juliusz”.

Hałda, komin, szyb – niegdyś codzienność Sosnowca, dziś widok coraz rzadszy.

Hałda na terenie kopalni „KWK Kazimierz-Juliusz”.

Idąc wzdłuż kopalni.

Tory kolejki wąskotorowej. Ponoć jest szansa, aby otrzymała drugie życie.

Jedziemy w dobrą stronę.

Na szlaku.

Słonecznik z Juliusza.

Przerwa na wiedzę.

Nad dawnym kopalnianym osadnikiem.

Nad dawnym kopalnianym osadnikiem.

Elektrociepłownia kopalni „KWK Kazimierz-Juliusz”. Jeden z niewielu obiektów, który przetrwa w tej okolicy.

Zabudowania kopalni „KWK Kazimierz-Juliusz”.

Na szlaku.

Pod kopalnią”KWK Kazimierz-Juliusz”

Kopalnia „KWK Kazimierz-Juliusz”.

Stuletnia kolonia jednokondygnacyjnych domów wybudowanych dla górników kopalni „Juliusz”.

Idąc w stronę rzeki Bobrek.

Stuletnia kolonia jednokondygnacyjnych domów wybudowanych dla górników kopalni „Juliusz”.

Dawny kopalniany osadnik.

Tędy z kopalni…

… płynie woda do Bobrka.

Słuchając przewodnika.

Linia kolejowa Iwangrodzko-Dąbrowska została przeprowadzona przez wieś Porąbka w latach 80-tych XIX wieku.

Na szlaku.

Przy torach historycznej linii kolejowej Iwangrodzko-Dąbrowskiej.

Po lewej Dom Górnika, po prawej kapliczka Boża Wola.

Powrót do wsi biskupiej.

Powrót do wsi biskupiej.

Na szlaku.

Porąbka na żółto.

Na szlaku.

Na ostatniej prostej.

Wróciliśmy do punktu wyjścia.

Dzięki za wytrwałość.

Zdjęcie na zakończenie wykonane pod budynkiem dawnej karczmy w Sosnowcu-Porąbce. Dziękujemy i do zobaczenia !